Amerikalılar neden ‘Bin’ yerine ‘K’ der?
Image: Nil Taskin Digital Art
Amerikalıların ‘bin’ yerine ‘K’ kullanmaları, ‘kilo’ anlamına gelen Yunanca kelime ‘kilo’dan kaynaklanmaktadır. Bu kullanım, özellikle miktarlar konuşulurken, para (20.000 dolar için $20K), mesafe (5 kilometre yarış için 5K) veya dijital bağlamlarda (bilgisayar depolamasının kilobyte cinsinden ölçülmesi gibi) çeşitli bağlamlarda yaygındır.
‘Kilo’ kelimesi, metrik sistemde bin (1.000) birimlik bir faktörü belirten standart bir önek olarak kullanılır. Bu önek, çeşitli bilimsel ve teknik alanlarda kullanılır. Bin birimlik bir sayıyı belirtmek için tek bir harf kullanmanın kolaylığı, özellikle sınırlı alanın olduğu veya hızlı iletişimin gerektiği bağlamlarda, mesela metin mesajlarında veya sosyal medyada, etkin ve yaygın olarak anlaşılır bir kısaltma yapar.
Bu Yunanca ‘Kilo’ kelimesi ‘Kilogram’la ilişkili mi?
Yunanca ‘bin’ anlamına gelen ‘kilo’ kelimesi, gerçekten de ‘kilogram’ ile ilişkilidir. Metrik sistemde, ‘kilo-‘ standart bir önek olup bin (1.000) faktörünü belirtir. Dolayısıyla, bir kütle birimi olan ‘gram’ kelimesine uygulandığında, ‘kilogram’ kelimesi kelimenin tam anlamıyla bin gramı ifade eder.
Bu önek, metrik sistemdeki çeşitli birimlerde tutarlı bir şekilde kullanılır. Örneğin, bir kilometre bin metre, bir kilolitre bin litre ve benzer şekilde bir kilogram bin gramdır. ‘Kilo-‘ önekinin metrik sistemdeki bu kullanımı, asıl anlamı ‘bin’ olan Yunanca köküne dayanır.
Image: Nil Taskin Digital Art
Neden sadece ‘Kilo’ değil de ‘Kilo-‘?
Metrik sistem bağlamında, ‘kilo-‘ (tire ile) kullanımı kasıtlı ve doğrudur. ‘Kilo-‘ kelimesindeki tire, bunun bağımsız bir kelime değil, bir önek olduğunu gösterir. Bilimsel ve teknik terimlerde, ‘kilo-‘ gibi önekler bir birimin başına eklenerek ölçeğini değiştirir. Örneğin:
– ‘Kilogram’ (1.000 gram) ‘kilo-‘ öneki ‘gram’ kelimesi ile birleştirilir.
– ‘Kilometre’ (1.000 metre) ‘kilo-‘ ile ‘metre’ birleştirilerek oluşturulur.
Tire, önekin izole bir şekilde tartışıldığında kullanılır, çünkü bu önek kendi başına tam bir kelime değil, anlamını değiştirmek için diğer kelimelere eklenen bir parçadır. Önek bir birimle (gram veya metre gibi) birleştirildiğinde, genellikle tire düşer ve yeni, bileşik bir kelime oluşturulur.
Nil Taşkın