ABD’de Öğrenim Gören Yabancı Öğrenciler için İş Olanakları ve Uyulması Gereken Kurallar
Image: Nil Taskin Digital Art
Bir genç hanım, öğrenci olarak Amerika’da ne iş yapabileceğini sormuş. Onu cevaplarken başka merak edenler için de birkaç şey yazayım madem. Benim öğrencilik dönemimde, California, San Diego’da yani, üniversite kampüsü içindeki kantinde çalışıyordu bir iki Türk arkadaş başka öğrenciler gibi, ki İngilizceleri iyiydi, advanced seviyedeydi yani. Öğrencilerin yasal çalışma saatleri sınırlıdır çünkü. Dil eğitimi için gelen öğrencilerin durumu da aynı.
Amerika’nın da şu an bizde olduğu gibi bir sığınmacı sorunu var, öbek öbek gelen sığınmacılar, tahmin edeceğiniz gibi alt seviye, mavi yakalı işler yapmak üzere sıradalar; lokantalardaki işler, şoförlük, berberlik, temizlik işleri, az sayıda oto tamiri gibi tamirat işleri vs. türü iş aradıklarını görüyorum bu insanların genelde.
Öğrenci olarak gelip üst düzey bir iş bulmak, ancak şans işidir diyebilirim.
Ayrıca New York’taki şirketlere dünyanın her yanından çok sayıda staj başvurusu gelir. California için de muhtemelen öyledir. New York ayrıca çok rekabetçi bir şehirdir. Ben her zaman İstanbul’da yapan birinin New York’ta da yapabileceğini söylerim ama yalnızlık herkesin başarabileceği bir durum değildir. Bunu aklınızın bir köşesinde bulundurun. Tahmin edeceğiniz gibi şans faktörü de önemli, yabancı bir yerde tutunmak için. Çok sağlam bir psikolojiniz olacak ve şansınız yaver gidecek.
Bir de son not, yıllardır pek çok tanınmış insanın çoluk çocuğunun yurt dışına gidip okuduklarını duyar, medyada görürsünüz. Hiçbirinin çocuğunun yurt dışında kaldığını gördünüz mü? İstisna bir iki isim var çok eskilerden, onun dışında yok. Çoğu zaten 1-2 yıl zar zor okurlar dışarıda, o okullar bitmeden dönerler genelde. Niye? Türkiye’de, ailelerinin yanında alıştıkları konforu bulamazlar çünkü dışarıda.
Evet şimdi birkaç bilgi:
Amerika’da F-1 vizesiyle bulunan yabancı öğrenciler için bazı iş imkanları mevcuttur, ancak öğrencinin asıl amacının (eğitim) bozulmamasını garantilemek için kısıtlamalar vardır. İşte iş olanaklarına dair bir ayrıntı:
- Kampüs İçi İş: Bu, birçok uluslararası öğrenci için en erişilebilir seçenektir. İlk akademik yılınızdan sonra okul süresince haftada 20 saate kadar ve tatillerde tam zamanlı çalışabilirsiniz.
- İş olanakları okul kütüphanesinde, öğrenci merkezinde, yemek salonunda veya bağlantılı bir kurumda çalışmayı içerebilir.
- İş, eğitim alanınızla ilgili olmak zorunda değildir.
- İsteğe Bağlı Pratik Eğitim (OPT): İlk akademik yıllarını tamamladıktan sonra öğrenciler, ya:
- Tamamlama Öncesi OPT: Okul yılı boyunca yarı zamanlı ve tatillerde tam zamanlı.
- Tamamlama Sonrası OPT: Derecelerini tamamladıktan sonra, öğrenciler 12 ay boyunca tam zamanlı çalışabilirler. STEM (Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) alanında olanlar 24 aylık bir uzantı başvurusunda bulunabilirler.
- Kuramsal Pratik Eğitim (CPT): Bu, öğrencilere ücretli stajlar gibi kendi müfredatlarının bir parçası olarak çalışma olanağı sunar. İş, kurulu müfredatın ayrılmaz bir parçası olmalı ve öğrenci çalışma için ders kredisi almalıdır.
- Ciddi Ekonomik Zorluk: Beklenmedik ekonomik zorluklar nedeniyle bir F-1 öğrencisi durumunu sürdüremiyor ve yaşam ve eğitim maliyetlerini karşılayamıyorsa, kampüs dışında çalışma yetkisi isteyebilir.
- Uluslararası Bir Kuruluş İçin Çalışma: Bu daha az yaygın bir fırsattır, ancak F-1 öğrencileri ABD’deki tanınmış uluslararası kuruluşlarda, Dünya Bankası veya Birleşmiş Milletler gibi, çalışabilir.
- Araştırma Asistanlıkları: Lisansüstü öğrenciler genellikle profesörleri veya diğer kurumsal araştırma girişimleri tarafından yönetilen büyük projelerde fırsatlar bulabilir.
- Öğretim Asistanlıkları: Özellikle doktora seviyesinde birçok öğrenci, genellikle kendi bölümlerinde lisans derslerinde öğretme veya asistanlık yapma fırsatına sahiptir.
Hatırlanması Gereken Bazı Noktalar:
- Herhangi bir işe başlamadan önce Uluslararası Öğrenci Ofisi veya atanmış bir okul yetkilisi (DSO) ile danışın. Yasal olmayan bir şekilde çalışmak vize durumunuz üzerinde ciddi sonuçlara yol açabilir.
- ABD’de vergi sistemi uluslararası öğrenciler için farklıdır. Vergi borcu olmasa bile, her yıl bir beyanname sunmalısınız.
- Sosyal Güvenlik ve Medicare vergileri genellikle OPT veya CPT’de çalışan F-1 öğrencilerinin maaşından kesilmez. İşvereninizin bunu bildiğinden emin olun.
Bu karmaşıklıklar ve olası sonuçlar göz önünde bulundurulduğunda, daima yasal durumunuzu ve akademik taahhütlerinizi önceliklendirin ve herhangi bir istihdamın vize kurallarına uygun olduğundan emin olun.